Phân biệt dứa bị vàng lá do nấm bệnh và vàng lá do thiếu dinh dưỡng

Cây dứa (thơm, khóm) là loại cây trồng quen thuộc với bà con nông dân nhiều vùng nhờ khả năng thích nghi tốt và giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên, trong quá trình canh tác, hiện tượng lá dứa bị vàng thường xuyên xảy ra, gây lo lắng cho bà con.

Điều đáng lưu ý là không phải tất cả các trường hợp vàng lá đều do sâu bệnh. Một số là do thiếu dinh dưỡng, một số lại do nhiễm nấm gây hại. Nếu nhận diện sai nguyên nhân và xử lý không đúng cách, cây không những không phục hồi mà còn dễ chết nhanh hơn.

Vì vậy, trong bài viết này, Tenabio sẽ giúp bà con phân biệt chính xác hai nguyên nhân phổ biến nhất gây vàng lá trên cây dứa – để từ đó có hướng xử lý phù hợp, tiết kiệm chi phí và bảo vệ năng suất mùa vụ.

Dứa bị vàng lá do thiếu dinh dưỡng

Dứa bị vàng lá do nấm bệnh

1. Nguyên nhân gây vàng lá dứa

Hiện tượng lá dứa chuyển vàng có thể do hai nhóm nguyên nhân chính:

Do thiếu dinh dưỡng: Thường là do thiếu các nguyên tố đa lượng (Đạm, Kali, Magie) hoặc vi lượng (Sắt, Kẽm, Mangan...).

Do nấm bệnh: Các loại nấm như Phytophthora, Fusarium… thường tấn công rễ và thân cây, khiến cây dứa bị thối phần cổ rễ và vàng lá nhanh chóng.

2. So sánh đặc điểm giữa hai loại vàng lá

Dưới đây là bảng phân biệt giúp bà con dễ dàng quan sát và nhận biết:

Tiêu chí	Vàng lá do thiếu dinh dưỡng	Vàng lá do nấm bệnh
Vị trí lá vàng đầu tiên	Toàn cây hoặc lá non trên ngọn	Lá già phía dưới, sát gốc hoặc giữa thân
Mức độ lây lan	Chậm, từng cây riêng biệt	Nhanh, lây từ cây này sang cây khác
Hình thái lá	Vàng đều, không có vết thối	Vàng loang lổ, cháy mép, thối gốc lá
Tình trạng rễ	Rễ yếu, không thối, không mùi	Rễ thối đen, có mùi hôi
Tình trạng thân	Thân khô, không bị thối	Thối nhũn ở cổ rễ hoặc thân giữa
Đặc điểm đi kèm	Cây nhỏ, lá nhạt màu, phát triển chậm	Có đốm nâu/đen trên lá, lá dễ rụng
Thời điểm thường gặp	Quanh năm, đặc biệt khi đất xấu, thiếu phân	Quanh năm, thường xuất hiện sau mưa, ẩm ướt
Phản ứng sau khi bón phân	Lá xanh lại sau vài ngày nếu bổ sung đúng dinh dưỡng	Không cải thiện rõ rệt nếu chỉ bón phân

3. Cách xử lý và phòng ngừa

Vàng lá do thiếu dinh dưỡng:

• Bổ sung phân bón cân đối, đặc biệt là các chất đa – trung – vi lượng.

• Ưu tiên sử dụng phân bón lá PGP tăng sức đề kháng cho cây, giúp cây hấp thu dinh dưỡng tối ưu

• Kiểm tra pH đất, cải tạo đất nếu có dấu hiệu chai cứng, nghèo dinh dưỡng.

Vàng lá do nấm bệnh

• Tiến hành cắt bỏ lá vàng, tiêu hủy phần cây bị bệnh để tránh lây lan.

• Xử lý gốc bằng các chế phẩm vi sinh kháng nấm, có khả năng ức chế nấm gây bệnh trong đất như Trichoderma Forte.

• Sử dụng thuốc BVTV theo nguyên tắc 4 đúng : Đúng thuốc, đúng liều, đúng thời điểm, đúng cách

• Thường xuyên kiểm tra vườn, quan sát biểu hiện bất thường của lá, thân, rễ để phát hiện sớm.

• Luân canh cây trồng và xử lý đất sau mỗi vụ cũng là cách hiệu quả để hạn chế mầm bệnh tích tụ trong đất.

Không phải cứ vàng lá là do bệnh – cũng không phải cứ bón phân là khỏi! Việc phân biệt đúng nguyên nhân sẽ giúp bà con xử lý hiệu quả, tránh lãng phí chi phí, đồng thời bảo vệ năng suất cũng như sức khỏe vườn cây lâu dài.